Xuất khẩu than đá của Mỹ giảm mạnh do vụ sập cầu ở Baltimore

Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) mới đây dự đoán lượng than đá xuất khẩu của Mỹ sẽ giảm mạnh sau sự cố sập cầu Francis Scott Key ở Baltimore, bang Maryland (Mỹ).

Theo dự đoán của EIA, khối lượng than đá xuất khẩu trong tháng Tư của Mỹ sẽ giảm 33% so với dự báo trước đó. EIA cũng hạ dự báo cho tháng Năm. Tính chung cả năm 2024, cơ quan này dự đoán xuất khẩu than đá của Mỹ sẽ giảm 6%, trái ngược dự báo tăng 1% trước đó.

Trong một thông cáo báo chí, EIA cho biết cơ quan này dự đoán xuất khẩu than đá của Mỹ sẽ phục hồi vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu năm nay, nhưng chưa chắc vì còn tùy thuộc vào thời điểm mở lại cảng và các công ty xuất khẩu có thể nhanh chóng điều chỉnh hoạt động để xuất khẩu thông qua các cảng khác hay không.

EIA cho biết 28% lượng xuất khẩu than đá của Mỹ trong năm 2023 được xuất qua Cảng Baltimore, mức tỷ trọng cao thứ hai ở nước này.
Trong đó, cảng Baltimore xuất khẩu hơn 8 triệu tấn thiếu than cốc (tấn thiếu - short ton - là một đơn vị khối lượng bằng 2.000 pound, tức khoảng 907 kg), vốn được dùng trong quá trình sản xuất thép. Nhật Bản là nước nhập khẩu nhiều than cốc từ cảng Baltimore nhất, chiếm 28%, tiếp đến là Trung Quốc và Brazil (Bra-xin).

Trước đó, vào sáng sớm 26/3 theo giờ địa phương, tàu container Dali treo cờ Singapore (Xin-ga-po) đang ra khỏi bến cảng Baltimore để hướng đến Sri Lanka (Xri Lan-ka) thì đâm trúng trụ đỡ của cầu Francis Scott Key (còn gọi là cầu Key Bridge), làm sập cầu, đồng thời làm gián đoạn hoạt động vận tải tàu tại cảng Baltimore.

Cuối tháng 3/2024, các quan chức Mỹ khuyến cáo vụ sập cầu ở có thể gây tác động lan rộng đối với toàn bộ nền kinh tế Mỹ khi tuyến vận tải đường thủy chính chuyên lưu thông một số hàng hóa quan trọng vẫn sẽ ách tắc trong ngắn hạn.

Thống đốc bang Maryland Wes Moore nhận định đây không chỉ là thảm họa kinh tế của riêng thành phố Baltimore hay bang Maryland mà là của cả nền kinh tế quốc gia. Tuyến đường sông hiện đang bị ách tắc vì thân cầu đổ sập vốn là điểm đầu tiên dẫn vào cảng Baltimore. Nhiều lĩnh vực và hàng hóa chịu tác động khi cảng Baltimore không được lưu thông, có thể kể đến như các nông dân ở bang Kentucky, các nhà sản xuất ô tô ở Ohio, các chủ nhà hàng ở Tennessee.

Theo số liệu thống kê của bang Maryland, năm 2023, cảng Baltimore tiếp nhận và điều phối khoảng 1,1 triệu container hàng hóa, là cảng bận rộn thứ 9 trên cả nước xét về khối lượng trao đổi thương mại. Năm 2023, với việc xử lý hơn 850.000 lô hàng ô tô và xe tải hạng nhẹ, cảng Baltimore đứng đầu toàn nước Mỹ năm thứ 13 liên tiếp trong lĩnh vực này. Thị trưởng Baltimore cho biết đây là cảng hàng đầu về vận chuyển ô tô và thiết bị nông nghiệp. Vì vậy, người nông dân ở North Carolina, Kansas và Iowa đều sẽ có thể chịu ảnh hưởng.

Francis Scott Key là cây cầu dài nhất ở khu vực đô thị Baltimore và là một trong những tuyến giao thông vận tải quan trọng nhất của Mỹ. Cây cầu được khánh thành vào tháng 3/1977. Mỗi năm có khoảng 11,5 triệu lượt phương tiện lưu thông qua cầu.

Một số nhà phân tích cho rằng các nhà sản xuất ô tô như BMW và Volkswagen có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất vào lúc này, do họ phụ thuộc khá nhiều vào cảng Baltimore. Người tiêu dùng đang tìm mua xe mới cũng có thể sẽ phải trì hoãn mua do tình trạng thiếu hụt tạm thời. Ngoài ra, các nhà bán lẻ như Under Armour, Home Depot, IKEA và hãng vận chuyển FedEx cũng có thể cảm nhận được một số tác động trong ngắn hạn.

Ông Chris Rogers, Giám đốc Nghiên cứu Chuỗi Cung ứng Toàn cầu của S&P, cho biết vụ sập cầu là thách thức mới nhất đối với chuỗi cung ứng ở khu vực Đông Bắc Mỹ”, sau những vấn đề khác, trong đó có hoạt động vận tải thương mại qua khu vực Biển Đỏ và Kênh đào Panama.

Tiến sĩ Richard Clinch, chuyên gia phân tích kinh tế và tài chính, đồng thời là giám đốc điều hành của Viện Jacob France tại Đại học Baltimore, nhận định cảng Baltimore "có tầm quan trọng sống còn". Ông cho biết tác động lâu dài từ vụ sập cầu phụ thuộc vào thời gian sửa chữa và xây dựng lại cây cầu.