BRICS Pay là gì?

BRICS Pay là một hệ thống thanh toán được sáng lập bởi các quốc gia BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) nhằm tạo điều kiện cho giao dịch thương mại xuyên quốc gia giữa các nước trong khối.

Mục đích chính của BRICS Pay là giảm bớt sự phụ thuộc vào các hệ thống tài chính truyền thống, đặc biệt là các hệ thống dựa trên đồng đô la Mỹ và các tổ chức tài chính phương Tây, từ đó nâng cao khả năng tự chủ tài chính cho các quốc gia BRICS.

Sáng kiến này là một phần trong nỗ lực tổng thể nhằm giảm thiểu sự phụ thuộc vào các nền tảng tài chính hiện tại, chẳng hạn như SWIFT, mà thường bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt và can thiệp từ các nước phương Tây.

Tính đến năm 2024, tổng GDP của các quốc gia BRICS đã vượt qua 26 nghìn tỷ USD, tương đương khoảng 36,7% tổng kinh tế thế giới. Điều này cho thấy nếu BRICS Pay được áp dụng rộng rãi, nó có khả năng thay đổi đáng kể cục diện thương mại toàn cầu, đồng thời giảm thiểu sự cần thiết phải sử dụng các loại tiền tệ trung gian và tiết kiệm chi phí giao dịch liên quan đến đồng đô la.

Nguồn gốc chính trị và kinh tế của BRICS Pay

BRICS Pay được hình thành từ những động lực kinh tế và chính trị, với điểm nhấn là sự thống trị của đồng đô la Mỹ. Trong nhiều năm qua, đồng đô la đã trở thành đồng tiền dự trữ toàn cầu, làm cho hầu hết các giao dịch thương mại và tài chính quốc tế phụ thuộc vào nó, tạo ra ảnh hưởng lớn cho Mỹ trong các giao dịch tài chính toàn cầu.

Sự phụ thuộc này cũng khiến các quốc gia khác phải đối mặt với rủi ro từ các lệnh trừng phạt và chính sách không tương thích với lợi ích của họ. Đối với các quốc gia BRICS, sự phụ thuộc vào đồng đô la đã trở thành một thách thức. Họ là những đối tác kinh tế quan trọng với sức mạnh ngày càng tăng, nhưng vẫn phải hoạt động trong một hệ thống do đô la chi phối.

Khi Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt, như đã làm với Nga trong những năm gần đây, Mỹ có thể chặn quyền truy cập vào các hệ thống tài chính quốc tế như SWIFT và đóng băng các giao dịch bằng đô la, khiến các quốc gia khác gặp khó khăn trong việc duy trì giao dịch và tự chủ tài chính.

BRICS Pay không chỉ là một giải pháp thanh toán mà còn là một phương thức giúp các quốc gia này giảm thiểu rủi ro. Thông qua việc thiết lập một kênh thanh toán trực tiếp sử dụng các loại tiền tệ địa phương thay vì đô la, các nước BRICS hy vọng có thể kiểm soát giao dịch tốt hơn và giảm thiểu rủi ro phát sinh từ các chính sách kinh tế của Mỹ.

Từ góc độ chính trị, sáng kiến này rõ ràng cho thấy các quốc gia BRICS không muốn sự ổn định kinh tế của mình phụ thuộc vào chính sách của một quốc gia khác. Họ đang hướng tới một thế giới tài chính đa cực hơn, mở ra những lựa chọn thay thế cho thương mại và giao dịch, với mục tiêu nâng cao tính linh hoạt và chủ quyền.

Các tính năng chính của BRICS Pay

BRICS Pay hướng tới việc xây dựng một nền tảng thanh toán kỹ thuật số đồng bộ, cho phép giao dịch hiệu quả giữa các quốc gia BRICS. Nền tảng này sẽ cho phép người dùng thực hiện các giao dịch trực tiếp bằng tiền tệ địa phương, giảm thiểu nhu cầu chuyển đổi tiền tệ và tạo ra trải nghiệm thanh toán xuyên biên giới thuận lợi hơn.

BRICS Pay sẽ áp dụng công nghệ ví điện tử, thanh toán qua mã QR và các khung giao dịch tương tác, cho phép người dùng kết nối trực tiếp với các ngân hàng địa phương.

Mặc dù các chi tiết về hạ tầng vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, nền tảng này dự kiến sẽ sử dụng các giao thức giao dịch an toàn và có thể tích hợp công nghệ blockchain hoặc sổ cái kỹ thuật số nhằm đảm bảo tính minh bạch và giảm chi phí giao dịch quốc tế.

Có dự đoán rằng đồng XRP của Ripple có thể được sử dụng trong hệ thống này, tuy nhiên, tính khả thi của nó sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy định, bảo mật và mức độ sẵn sàng của công nghệ.

Một số tính năng nổi bật của BRICS Pay bao gồm:

Truy cập ví điện tử: Người dùng có thể sử dụng BRICS Pay thông qua ví điện tử liên kết với tài khoản ngân hàng địa phương, giúp quản lý tài chính hiệu quả.

Phương thức thanh toán linh hoạt: Hệ thống hỗ trợ thanh toán qua mã QR và các phương thức thanh toán kỹ thuật số khác, giúp giao dịch quốc tế trở nên dễ dàng và thuận tiện.

Giao dịch bằng tiền tệ địa phương: BRICS Pay cho phép giao dịch thực hiện trực tiếp bằng tiền tệ của các quốc gia thành viên, từ đó giảm thiểu sự phụ thuộc vào đồng đô la và các rủi ro về tỷ giá hối đoái.

Tăng cường sức mạnh kinh tế: Thúc đẩy việc sử dụng tiền tệ nội địa, BRICS Pay nhằm củng cố nền kinh tế trong khu vực và nâng cao tính độc lập tài chính.

Lợi ích về chi phí và hiệu suất: Hệ thống này được thiết kế để cho phép hoán đổi tiền tệ trực tiếp giữa các quốc gia BRICS, giúp giảm phí giao dịch và thời gian xử lý so với các ngân hàng truyền thống.

Lợi ích tiềm năng của BRICS Pay

BRICS Pay giúp các quốc gia BRICS hoạt động độc lập hơn với các hệ thống tài chính chi phối từ phương Tây, giảm thiểu ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt và tăng cường mối quan hệ kinh tế giữa các thành viên.

Nền tảng này khuyến khích việc sử dụng các đồng tiền nội địa trong các giao dịch quốc tế, đồng thời hỗ trợ các nỗ lực củng cố giá trị của đồng tiền trong khối BRICS và giảm thiểu sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. BRICS Pay có khả năng thúc đẩy thương mại giữa các quốc gia thành viên bằng cách đơn giản hóa quy trình thanh toán, giúp giao dịch xuyên biên giới trở nên dễ dàng hơn.

Theo báo cáo, tổng khối lượng thanh toán kỹ thuật số trong các nền kinh tế BRICS đạt khoảng 3,25 nghìn tỷ USD vào năm 2023, với mức tăng trưởng hàng năm đạt 26,1%. Dự báo cho thấy thị trường này có thể mở rộng lên khoảng 39,3 nghìn tỷ USD vào năm 2032, trong đó Trung Quốc dự kiến sẽ chiếm gần một nửa tổng chi tiêu.

Sự tăng trưởng này thể hiện quy mô của quá trình chuyển đổi số trong các quốc gia BRICS, tạo cơ sở vững chắc cho việc áp dụng các hệ thống như BRICS Pay nhằm hỗ trợ giao dịch thuận tiện hơn.

Những thách thức cần vượt qua để triển khai thành công BRICS Pay

Dù BRICS Pay hứa hẹn nhiều tiềm năng, sáng kiến này cũng đối mặt với một số thách thức liên quan đến sự khác biệt trong hệ thống tài chính, lợi ích quốc gia và sự biến động của các loại tiền tệ. Tuy nhiên, thành công của nó có thể mở đường cho các hệ thống tương tự và tạo ra một thế giới tài chính đa cực hơn.

Mỗi quốc gia trong BRICS đều có hệ thống tài chính và tiêu chuẩn quản lý riêng, điều này có thể gây khó khăn cho việc tích hợp mà BRICS Pay yêu cầu. Tuy nhiên, nhiều quốc gia trong khối đã thử nghiệm với các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDCs) trong những năm gần đây, cho thấy rằng các thách thức về khả năng tương tác và tiêu chuẩn hóa có thể được giải quyết.

Sự khác biệt trong lợi ích quốc gia và căng thẳng trong khu vực cũng có thể ảnh hưởng đến sự hợp tác và triển khai hiệu quả BRICS Pay. Căng thẳng chính trị và kinh tế vĩ mô có thể tạo ra những rào cản, nhưng Ấn Độ và Trung Quốc đã có những tiến triển trong việc giải quyết các vấn đề biên giới thông qua các cuộc đối thoại trong khuôn khổ BRICS.

Biến động giá trị của các đồng tiền BRICS cũng có thể gây rủi ro cho các giao dịch nếu không có cơ chế ổn định như đồng đô la Mỹ.

Thành công của BRICS Pay có thể khuyến khích các quốc gia ngoài khối áp dụng hoặc tích hợp các hệ thống tương tự, mở ra một thế giới tài chính đa cực hơn. Khi công nghệ blockchain và tiền tệ kỹ thuật số phát triển, BRICS Pay có thể tích hợp những đổi mới này để nâng cao tính năng và mở rộng phạm vi toàn cầu.